IBC2024؛ تجلی نوآوری در عرصه رسانه و فناوری

نمایشگاه و کنفرانس IBC، یکی از رویدادهای برجسته در عرصه رسانه، فناوری و سرگرمی به شمار می‌رود. این رویداد بین‌المللی در سال 2024، میزبان نزدیک به ۱۵۰۰ غرفه‌دار و شرکت تولیدی، ۴۰۰ سخنران و حدود ۴۵ هزار شرکت‌کننده از بیش از 170 کشور بود که در حوزه‌های پخش دیجیتال و چندرسانه‌ای فعالیت می‌کنند. در این گردهمایی، شرکت‌کنندگان تلاش می‌کنند تا دستاوردهای انقلابی خود در زمینه پیشرفت‌های رسانه‌ای و تکنولوژیک را در اختیار دیگران قرار دهند و از این طریق با همفکری و همکاری، به اوج موفقیت‌های حرفه‌ای خود دست یابند. این نمایشگاه فضایی مناسب برای تبادل نظر در مورد آخرین محصولات و خدمات است و همچنین بستری فراهم می‌آورد تا ایده‌های نوآورانه برای ارتقای محصولات مورد بررسی قرار گیرد.

در همین راستا، به منظور آشنایی بیشتر با این رویداد و دستاوردهای آن، گفتگویی با مهندس فرشید بهجت محمدی، قائم مقام معاونت توسعه و فناوری رسانه، ترتیب دادیم. ماحصل این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید...

در این گفت‌وگو، وی با اشاره به برگزاری سالانه نمایشگاه و کنفرانس IBC در کشور هلند، اعلام کرد: این رویداد معتبر بین‌المللی که در شهریور ماه امسال نیز برگزار گردید، به عنوان مرجعی تخصصی برای ارائه آخرین دستاوردهای علمی و محصولات نوین، و همچنین فضایی مناسب برای شناسایی روندهای روز در فناوری صنعت رسانه، برگزار می‌شود.

بهجت محمدی با اشاره به محدودیت‌های موجود و عدم امکان حضور در نمایشگاه و کنفرانس، بیان کرد: "با این حال، با توجه به رسالت معاونت توسعه و فناوری رسانه در زمینه مدیریت، توسعه و بهره‌برداری بهینه از سرمایه‌های زیرساختی سازمان صداوسیما، مطالعه و تحلیل محتوای این نمایشگاه و کنفرانس، حتی از منابع قابل دسترسی در اینترنت، از اهمیت و راهبردی بالایی برخوردار است."

این مقام مسئول در حوزه فنی رسانه ملی ادامه داد: "امسال نیز با توجه به عدم امکان حضور، روندها و دستاوردها را بررسی کردیم و این کار را به‌دور از تمرکز بر محصولات شرکت‌های خاص، با استفاده از منابع در دسترس مانند IBC Daily و ویدئوهای کنفرانس انجام دادیم که نتایج مهم و ارزنده‌ای به همراه داشت."

بهجت محمدی در ادامه به تشریح نتایج حاصل از این رویداد پرداخت و در بخش نخست سخنان خود ابراز داشت: "بخش جوایز نوآوری در IBC به‌طور معمول نمایانگر روندهای مهم فناورانه‌ای است که توجه خبرگان صنعت را جلب کرده و به انتخاب برندگان منجر می‌شود."

او افزود: "در همین راستا، در بخش‌های فناورانه جوایز، جایزه تولید محتوا به شرکت OBS، به‌عنوان تأمین‌کننده و توزیع‌کننده اصلی محتوای المپیک، اعطاء شد؛ همچنین جایزه انتقال و سیگنال‌رسانی نصیب شرکت Verizon، یکی از مهم‌ترین اپراتورهای موبایل در ایالات متحده، گردید. همچنین، جایزه حفظ محیط‌زیست و بهره‌وری به France Télévisions تعلق یافت."

وی با تأکید بر اینکه نقطه مشترک هر سه جایزه، بهره‌برداری از بسترهای سیگنال‌رسانی مخابراتی باند وسیع زمینی وی با تأکید بر اینکه نقطه مشترک هر سه جایزه، بهره‌برداری از بسترهای سیگنال‌رسانی مخابراتی باند وسیع زمینی (مبتنی بر فناوری 5G) و ماهواره‌ای (مبتنی بر فناوری ماهواره‌های LEO نظیر استارلینک) برای پیاده‌سازی مفهوم تولید از راه دور (remote production) است، افزود: "این فناوری و روند نوین که از زمان شیوع بیماری کرونا به مرحله بلوغ رسیده است، موجب شده تا سازمان‌های رسانه‌ای به جای اتکا به تجهیزات تولید گران‌قیمت نظیر واحدهای سیار و همچنین تجهیزات سیگنال‌رسانی پرهزینه مانند SNG، از بسترهای ارتباطی باند وسیع مبتنی بر فناوری‌های جدید برای انتقال تصاویر به بسترهای ابری استفاده کنند. در این فرآیند، تصاویر تجمیع و به یک نود مرکزی منتقل می‌شوند و در همان محل، کارگردانی و آماده‌سازی تصویر نهایی انجام می‌شود."

 قائم‌مقام معاونت توسعه و فناوری رسانه به عنوان نمونه‌ای از این فناوری، توضیح داد: "استفاده از این فناوری در France Télévisions باعث شده که هزینه‌های سیگنال‌رسانی بیش از 90 درصد و هزینه‌های تولید بیش از 60 درصد کاهش یابد."

بهجت محمدی ادامه داد: "جنبه دیگری که در این پروژه‌های برتر مشترک است، استفاده از گوشی‌های موبایل برای تصویربرداری و انتقال تصویر با بهره‌گیری از سیم‌کارت‌های چند اپراتوری است. این سیم‌کارت‌ها قابلیت سوئیچ به اپراتورهای دیگر را در صورت افت پهنای باند یک اپراتور دارند و به‌خصوص در سناریوهایی که به تعداد بالای دوربین نیاز است، بسیار کارآمد هستند."

او به عنوان مثال، به پوشش تصویری رود سن برای رژه ورزشکاران کشورها اشاره کرد و گفت: "این پوشش با استفاده از ۱۰۰۰ دستگاه گوشی Samsung Galaxy S24 انجام شد که به‌مراتب از نیاز به ارزان‌ترین دوربین‌های برودکست نیز مقرون‌به‌صرفه‌تر است."

این مدیر حوزه فنی رسانه ملی با اشاره به اینکه دانش تخصصی در حوزه شبکه‌های کامپیوتری، بسترهای جدید مخابراتی، فرمت‌های انتقال IP محور نظیر SRT، بسترهای ابری و امنیت سایبری، از مهم‌ترین نیازمندی‌ها برای ورود به این فضای نوین تولید به شمار می‌رود، افزود: "اهمیت این تغییر روند از آنجا نمایان می‌شود که در شرایط رقابتی شدید رسانه‌ها در سطح جهانی، پوشش زنده رویدادهای خبری و ورزشی و ارائه آن به صورت رایگان و با کیفیت بالا با استفاده از بسترهای انتشار برودکست، همانند فرستنده‌های دیجیتال زمینی، به عنوان ارزش افزوده و مزیت رقابتی باقی‌مانده برای رسانه‌های جمعی تلقی می‌شود."

وی در بخش دوم سخنان خود به نتایج حاصله از رویداد IBC اشاره کرد و گفت: "در کنار فناوری‌های ذکر شده در بخش قبلی، موضوع بسیار مهمی که در کانون توجه تمامی صنایع قرار دارد، هوش مصنوعی و کاربردهای آن در حوزه رسانه است. در حال حاضر، این فناوری که در سال‌های گذشته فقط در نمونه‌های آزمایشی و به شکل استارتاپ‌های نوپا در نمایشگاه‌ها و کنفرانس‌ها حضور داشت، اکنون در بسیاری از کاربردها به مرحله بلوغ رسیده و به‌طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد."

قائم مقام معاونت توسعه و فناوری رسانه ادامه داد: "با توجه به استفاده از قابلیت‌های تولید از راه دور در بسترهای ابری شرکت‌های ارائه‌دهنده، نظیر آمازون در قالب سرویس AWS، خدمات هوش مصنوعی این ارائه‌دهندگان نیز در اختیار گروه‌های تولیدی قرار خواهد گرفت."

بهجت محمدی با اشاره به اینکه بیشترین کاربردهای مشاهده شده شامل تبدیل گفتار به متن برای ایجاد زیرنویس و متون برنامه، برش اتوماتیک ویدئو توسط هوش مصنوعی برای استفاده در فضای مجازی و تحلیل حرکت در صحنه‌های ورزشی به دنبال کردن سوژه می‌باشد، افزود: "موضوع حائز اهمیت دیگر، مقابله با محتوای جعلی (Misinformation) است که به ویژه در بخش‌های خبری، منبع نگرانی گسترده‌ای برای کشورها و رسانه‌های جمعی به شمار می‌رود. در حال حاضر، مهم‌ترین بحث حول استفاده از هوش مصنوعی برای مقابله با این موج وسیع از تولید محتوای جعلی شامل صدا، تصویر و متن است. همچنین، تلاش‌های زیادی برای قانونی‌گذاری مؤثر در این زمینه در مجامع حقوقی و سیاسی جهان در حال انجام است."

وی در ادامه، به عنوان سومین نتیجه حاصل از رویداد IBC، به آمیختگی محصولات سنتی صنعت برودکست، از قبیل میزهای میکسر، دوربین‌ها، پلی‌اوت و تجهیزات ارسال و دریافت، با روندهای جدید اشاره کرد و اظهار داشت: "به عنوان مثال، یک دوربین پرتابل خبرنگاری، علاوه بر امکانات هوش مصنوعی نظیر دنبال کردن و ردیابی سوژه، دارای خروجی‌های استریم برای ارسال تصویر به این بسترهای جدید نیز هست و نیازی به تجهیزات اضافی ندارد. همچنین، شاهدیم که بسیاری از محصولات پلی‌اوت که قبلاً تنها بر روی سخت‌افزار سرورهای اختصاصی اجرا می‌شدند، اکنون امکان اجرای آن‌ها بر بسترهای کلاد و سرورهای مجازی نیز فراهم شده است."

 این مدیر حوزه فنی رسانه ملی در پایان سخنان خود نتایجی را ارائه داد و اظهار داشت: "با توجه به حجم بالای همپوشانی مباحث IT با حوزه‌های تولید و پخش محتوا، به ویژه در بخش نرم‌افزار، تربیت نیروی انسانی با دانش کافی در هر دو حوزه امری ضروری است. در این راستا، هوش مصنوعی، دانش شبکه، کلاد و امنیت سایبری از مهم‌ترین مباحث به شمار می‌روند."

قائم مقام معاونت توسعه و فناوری رسانه با تأکید بر اینکه تعدد و تنوع راهکارها و سرعت توسعه آن‌ها به دلیل تکیه بر نرم‌افزار و سخت‌افزار عمومی (commodity مانند سرور) نیازمند اجرای سریع و چابک پروژه‌های پایلوت و تجربه عملی آن‌ها است، افزود: "پیاده‌سازی راهکارهای ابری برای استفاده از خدمات در سراسر سازمان و کشور با مفهوم Remote Production از طریق ابر اختصاصی امری ممکن است و می‌تواند با به اشتراک‌گذاری منابع، بهره‌وری را افزایش دهد. بنابراین، اجرای پایلوت در این زمینه از اهمیت بالایی برخوردار است."

بهجت محمدی در پایان خاطرنشان کرد: "استفاده از شبکه‌های سیگنال‌رسانی 5G در هر دو نوع عمومی (Public) و خصوصی (Private) و همچنین استارلینک به طور مؤثری عملیاتی شده است."

گفتنی است که نخستین نمایشگاه و کنفرانس IBC در سال 1967 در هتل رویال لندکستر لندن برگزار شد. در آن زمان تنها 32 شرکت در نمایشگاه حضور داشتند و 500 نماینده نیز در کنفرانس‌ها شرکت کردند. حرفه پخش عمومی یا برودکست در آن دوران بسیار متفاوت از امروز بود. در واقع، این نمایشگاه برگزار شد تا گروهی از تولیدکنندگان بتوانند محصولات خود را عرضه کنند، اما موفقیت‌های اولیه آن به سرعت نیاز به سازماندهی منظم و مستمر این رویدادها را نمایان ساخت.

از سال 1994، IBC به یک پدیده سالانه تبدیل شد و تا امروز در آمستردام هلند برپا گشته است. امروزه مدیریت IBC به طور مستمر در تلاش است تا راه‌های گسترش و توسعه را برای ایجاد تغییرات لازم در صنعت رسانه و موضوعات دیجیتال پیدا کند. به همین دلیل، IBC به یکی از اثرگذارترین رویدادها در این صنعت در سطح جهانی تبدیل شده است. این نمایشگاه دومین و بزرگترین نمایشگاه حوزه برودکست پس از NAB به شمار می‌آید و برای تمامی کسانی که در این عرصه فعالیت دارند، به عنوان یک پدیده پیشرو باقی خواهد ماند.