همزمان با سالروز ولادت امام حسن مجتبی(ع)، طی مراسمی، طرح پخشHD (تصویر با قدرت تفکیک بالا) شبکههای سراسری قرآن و معارف سیما و شبکه دو، شبکههای استانی مرکز آذربایجان شرقی(سهند) و مرکز گیلان (باران) و شبکه جهانی جامجم، 28 فروردین 1401 با حضور رئیس سازمان در استودیو نودال ساختمان پخش 9 دی به بهره برداری رسید و از این پس مخاطبان میتوانند این شبکهها را به صورت HD در گیرندههایی که قابلیت دریافت آن را دارند، تماشا کنند. بهره برداری از طرح یاد شده، با حضور رضا علیدادی معاون توسعه و فناوری رسانه، حمید شاه آبادی معاون سیما، مهدی رحمتی سرپرست معاونت امور استانها، مدیران شبکهها و... با دستور رئیس سازمان آغاز شد
پیمان جبلی با حضور در پخش شبکههای قرآن و معارف سیما و شبکه دو، و سپس در ارتباط تصویری جداگانه با مدیران شبکههای استانی آذربایجان شرقی(سهند) و گیلان (باران) و شبکه جامجم،گزارش وضعیت تبدیل سامانههای این شبکهها به پخشHD را دریافت کرد.
در این مراسم رئیس رسانه ملی گفت : با همکاری معاونت توسعه و فناوری رسانه امروز شاهد کیفیت بهتری از شبکهها هستیم و امیدواریم در آینده کیفیت پخش دیگر شبکهها نیز به HD برسد.
وی افزود: حق بزرگی مردم ایران و مخاطبان رسانه ملی برگردن ما دارند و آنها شایسته بهترینها هستند و ما در رسانه ملی واسطه ای برای پاسخ به شایستگی هموطنانمان هستیم.
جبلی نعمت خوب دیدن و بهتر دیده شدن را مهم دانست و گفت: ارتقای کیفیت تصاویر یکی از مصادیق خوب دیدن و خوب دیدهشدن است که باید در خوب دیدن جامعه و دیدن ظرفیت و توانمندیها تأثیر داشته باشد.
رئیس رسانه ملی گستردگی قاب رسانه ملی در فضای بینالمللی را مهم توصیف کرد و گفت: بخشی از این تصاویر پیشرفت ما در عرصه ملی را شامل میشود. پیشرفتی که نماد اقتدار کشورمان و آمیخته به معرفی الگوها، اسوهها و استعدادهایی است که در کنار ما زندگی میکنند و باید دیدهشوند .
وی گستره این پیشرفت را از فضای جهانی تا استانی دانست و تصریح کرد: شعار هویت محوری و عدالت طلبی تلاشی برای خوب دیدن و عمیقتر دیدن است. تکیه ما در این فضا در کنار هویت ملی، ایرانی و انقلابی، دیده شدن استعدادها و توانمندیها است.
جبلی افزود: رسانه ملی فقط در تهران و شهرهای بزرگ تعریف نمیشود و هدف ما از این ارتقای کیفی، دربرگیری روستاها و شهرهای کوچک و بزرگ در ایران است که در رنگینکمانی از اقتدار و افتخار،تابلوی زیبایی را درست کردهاند که بتوان توانمندی و شایستگی همه اقشار را در این قاب جا داد و به بهتر دیدهشدن آن کمک کرد.
رئیس رسانه ملی با اشاره به اهمیت محتوا در تولیدات رسانهملی گفت: مبنای ما ارتقای کیفی در محتوا و مضمون برنامههاست تا همراه ارتقای تصویر، پیام و محتوای غنی نیز ارسال شود و این دو در کنار هم به بهتر دیده شدن کمک کنند.
وی افزود: هدفگذاری ما برای ارتقای کیفی آثار از مبدأ و ابتدای زنجیره تولید که ایده و طرح است، صورت خواهد گرفت و اولویت تحول در رسانه ملی تحول حوزه فنی درامتداد حوزه محتوا خواهد بود.
جبلی گفت: مژده و عیدی هم برای همه همکارانم دارم. دیروز در محضر حضرت آقا بودم و ایشان خدمت همه اعضای صداوسیما سلام رساندند و خسته نباشید گفتند.
رئیس رسانه ملی در انتها بیان کرد: HD سازی شبکههای سیما، جامجم و استانی مقدمهای باشد برای سرعت بخشیدن به بقیهها شبکهها. عمدا نام نمیآورم برای اینکه میدانم کدام شبکهها آمادهتر هستند چون میخواهم همه امیدوار باشند و شبکههای ملی استانی و برونمرزی به قطار ارتقای کیفیت بپیوندند.
دریافت تصاویر با کیفیت برتر
در ادامه، جبلی با حضور در پخش شبکه قرآن و معارف سیما بیست و دومین سالگرد تأسیس شبکه قرآن را که با ارتقای این شبکه به کیفیت HD متقارن شده به فال نیک گرفت.
وی در پخش شبکه دو سیما نیز حاضر شد و گفت : شبکه دو سیما جزو شبکههای پیشکسوت تلویزیون است و این انتظار از پیشترها وجود داشت که ارتقای این شبکه کلید بخورد که امروز این اتفاق افتاد.
وی خاطرنشان کرد : با ارتقاء کیفیت تصویر، مخاطب انتظار کیفیت محتوا را هم به طور طبیعی دارد و امیدواریم شاهد جهش میزان مخاطبان این شبکه وزین باشیم.
حفظ نگاه کیفی در راهاندازی شبکههای HD
رضا علیدادی معاون توسعه و فناوری رسانه نیز در این مراسم گفت: با توجه به پیشرفتهای که در رسانه ملی افتاد امروز شاهد ارتقاء کیفیت پخش تصاویر از مرحله تولید، پخش تا انتشار هستیم.
وی افزود : فضای رسانه ملی از سال 1399 به سمت دیجیتالی شدن رفته است و اکنون ما یکی از برترین قدرتهای رسانهای در منطقه به لحاظ فنی هستیم و به سمتی میرویم که تولیدات رسانه ای ما فراتر از HD و 4k باشد.
وی خاطرنشان کرد : مفهوم دیجیتالی شدن این است که تولیدات رسانه ملی باید فراتر از HD و 4k باشد و گرنه در مسیر تحولی فناوریهای نوین از محتوا جا میمانیم و در آینده گرفتار عدم وجود محتواهای غنی میشویم.
علیدادی با اشاره به طرحهای راهبردی و تعیین کننده موجود گفت: سال 1399 تغییر نسل تلویزیون دیجیتال کلید خورد و بستههای سوم وچهارم به بهره برداری رسید و پیش بینی شد در آینده نزدیک بستههای دیجیتالی کشور در مقطع و زمان مناسب انتشار پیدا کند تا شاهد تغییر و تحول در سازمان باشیم.
معاون توسعه و فناوری رسانه تصریح کرد : در حال حاضر میزان پوشش بسته سوم دیجیتال که بسته اول دیجیتال محسوب میشود و شامل هشت برنامه تلویزیونی است 70 درصد و بسته چهارم 60 درصد است و ده درصد اختلاف میان این دو بسته است که امیدوارم همکاران این دو را به هم نزدیک کنند.
وی با اشاره به روند افزایش پوشش به 90 درصد افزود: باید به حد مقبولی از بستههای 3 و 4 برسیم و درصورت بازنگری در تلویزیون دیجیتال میتوانیم بسته دوم را نیز به تلویزیون دیجیتال تبدیل کنیم و با داشتن سه بسته کل تلویزیون را به فضای HD برسانیم.
علیدادی افزود: اکنون در فضای SD در مرز 98 درصد پوشش هستیم و در صورت وجود اعتبارات لازم این حوزه را میتوانیم حفظ کنیم.
معاون توسعه و فناوری رسانه در پایان با اشاره به تأکید رئیس سازمان مبنی بر اهمیت کیفیت در پخش گفت: هرچند از منظری دیگر امکان پخش HD برای دیگر شبکهها هم مهیا بود اما امروز شبکههایی به جمع خانواده HD پیوستند که کاملا تکمیل شدهبودند و از منظر نگاه کیفی شایسته افتتاح و راهاندازی بودند.
اداره کل ارتباطات زمینی در مسیر سیگنــال رسانی
در مجموعه اداره کل ارتباطات زمینی به منظور سیگنال رسانی شبکه ۲ با کیفیت HD ابتدا بین سالن سیگنال رسانی الوند و نودال تلویزیونی الوند کابل کشی کابل ۲۴ کر و فیوژن و نصب دو پچ پنل ۲۴ پورت برای آن کابل صورت گرفت. همچنین انتقال پچ پنل رابط بین نودال الوند با استودیوهای ۲۴ و ۲۵ از اتاق برق الوند به نودال الوند انجام شد که با فیوژن ۱۲ تار نوری و نصب آن پچ پنل در رک نودال الوند همراه بود و اقداماتی همچون برقراری 6 لینک 3G-SDI از نودال تولید جام جم به نودال الوند، برقراری 10 لینک 3G-SDI از نودال الوند به نودال پخش جدید جام جم، برقراری 5 لینک 3 G-SDI از نودال الوند به نودال پخش قدیم جام جم، نصب تجهیزات CWDM پروژه بین نودال الوند و اتاق فایبر پخش جدید، نصب تمام تجهیزات ارتباطی و مانیتورینگ و وایرینگهای مربوطه در نودال الوند، نصب تمامی تجهیزات ارتباطی و مانیتورینگ و وایرینگهای مربوطه در اتاق فایبر، نصب تجهیزات ارتباطی و مانیتورینگ و وایرینگهای مربوطه در سالن SDHو همچنین نصب تمام تجهیزات ارتباطی و مانیتورینگ و وایرینگهای مربوطه در نودال تولید صورت گرفت. برای سیگنال رسانی HD برای شبکه قرآن نیز اقداماتی همچون برقراری ۴ لینک 3G-SDI از نودال تولید جام جم به رژی شبکه قرآن، برقراری ۴ لینک 3G-SDI از رژی شبکه قرآن به نودال تولید جام جم، برقراری ۲ لینک 3G-SDI از نودال تولید جام جم به نودال مرکزی پخش جدید، نصب تمام تجهیزات ارتباطی و مانیتورینگ و وایرینگهای مربوطه در نودال تولید، نصب تجهیزات ارتباطی و مانیتورینگ و وایرینگهای مربوطه در نودال مرکزی پخش جدید و...، همچنین در موضوع HDسازی تجهیزات برای سیگنال رسانی شبکههای جام جم ۱ ؛ جام جم۲ وجام جم۳ برقراری ۳ لینک 3G-SDI از اتاق فایبر پخش جدید به هدهای ماهوارهای ایرانست و مانیتورینگ، نصب تمام تجهیزات ارتباطی و مانیتورینگ و وایرینگهای مربوطه در اتاق فایبر پخش جدید و سالن هداند ماهوارهای ایرانست و نیز سالن هداند ماهواره ای مانیتورینگ انجام شد.
بهره گیری از منابع استانی و ملی
در طرح HD سازی شبکههای تلویزیونی یاد شده اداره کل برنامه ریزی و نظارت عهده دار تأمین منابع مالی استانی و ملی بود. آکوستیک اتاق فرمان، دکوراسیون و ساخت فرینچر استودیوی ایرانیان پخش قدیم، اصلاح تاسیسات برقی، باکس برق، تاسیسات برودتی و حرارتی، نصب تجهیزات صدا و تصویر در استودیوی تولید با فرمت Full HD، جایگزینی تجهیزات زیرساخت و سیستمهای تدوین، اضافه کردن شبکه جام جم HD در بسته TSارسالی بر روی فرکانس ۱۲۲۸۴ ماهواره بدر و فرکانس ۱۰۷۷۵ ماهوارههاتبرد در بخش سیگنال رسانی، سیگنال رسانی برای شبکه قرآن و شبکه دو به هد اندهای زمینی و ماهواره ای، اضافه کردن شبکههای دو و قرآن سیما به دست TS ارسالی بر روی فرکانس ۱۲۲۶۴ ماهواره بدر و همچنین برقراری ارتباط از نودال تولید جام جم به نودال الوند از نودال الوند به نودال پخش جدید جام جم از نودال الوند به نودال پخش قدیم جام جم بین نودال الوند و اتاق فایبر پخش جدید، مهمترین فعالیتهای انجام شده در بخشهای تولید،پخش و سیگنال رسانی در طرحهای بهره برداری شده به شمار میروند.
HD سازی شبکههای تلویزیونی و مجموعه گسترده ای از اقدامات اداره کل فنی صداو تصویر
در ادامه اجرای طرح ارتقاء کیفیت شبکههای سراسری و ملی، اداره کل فنی صداو تصویر در پروژه HD سازی شبکههای تلویزیونی قرآن، دو،جام جم، باران و سهند، مجموعه گسترده ای از اقدامات را دنبال کرد. با برنامه ریزی انجام شده برای شبکههای سراسری قرآن و دو سیما اقدامات مورد نیاز در دو حوزه پخش و تولید همچون آکوستیک اتاق فرمان، دکوراسیون وساخت فرنیچر استودیوی 21 در الوند و استودیوی پخش، تاسیسات برقی، باکس برق، تاسیسات برودتی و حرارتی، نصب تجهیزات صدا و تصویر در استودیوی تولید با فرمت Full HD، نصب تجهیزات با فرمت Full HD در نودال سایت الوند، جایگزینی تجهیزات زیر ساختی و پرتابل در حوزه تولیدات شبکه و جایگزینی تجهیزات زیرساخت و سیستمهای تدوین را انجام داد. این پروژه که زیر مجموعه پروژه کلان گذر سازمان از SD به HD محسوب میشود به همت واحد طرح و توسعه اداره کل فنی صداو تصویر و با مشارکت همکاران فنی شبکه طراحی، نصب، اجرا و آماده بهره برداری و تحویل عوامل فنی تولید و پخش شد. دوربین، میکسر تصویر، میکسر صدا، سرور، ماتریس، SPG، PLYREC،، CG، اسکن کانورتور و... با فرمت Full HD تجهیزات اصلی این پروژه به شمار میرود. در ادامه اجرای طرح ارتقاء کیفیت شبکههای سراسری و ملی، شبکه جام جم نیز به عنوان یکی از شبکههای اصلی در دستور کار قرار گرفت و با برنامه ریزی انجام شده اقدامات مورد نیاز آکوستیکی، تاسیساتی و نصب تجهیزات مختلف در دو حوزه پخش و تولید به همت اداره کل فنی صداو تصویر و با مشارکت همکاران فنی پخش صورت گرفت و تحویل عوامل فنی تولید و پخش شد. تجهیزات اصلی این پروژه نیز شامل دوربین، میکسر تصویر، میکسر صدا، سیستم یکپارچه CIAB، سرور، ماتریس، SPG، PLYREC،، CG، اسکن کانورتور و... با فرمت Full HD است. گفتنی است، با توجه به سرمایه گذاری انجام شده و پایان عملیات ساختمانی سایت جدید مرکز گیلان، با همت والای همکاران فنی این اداره کل و هماهنگی کامل با مدیرکل و بدنه مدیریتی مرکز، کار جابجایی تدریجی و تجهیز گام به گام سایت جدید مرکز گیلان به عنوان یکی از شبکههای استانی مهم کشور در دستور کار قرار گرفته و با برنامه ریزی انجام شده اقدامات متعددی صورت گرفت. این پروژه با همکاری دو جانبه و برنامه ریزی مشترک اداره کل فنی صدا و تصویر با مرکز گیلان و تامین تجهیزات و منابع مالی مورد نیاز برای استقرار در ساختمان جدید و راه اندازی کامل سامانههای تولید و پخش در آن محل انجام شد. کارشناسان فنی صدا و تصویر با انجام بیش از 200 نفر روز ماموریت (در شرایط سخت پاندمیکرونا) کار نصب و راه اندازی 3 استودیوی رادیویی، 2 استودیوی تلویزیونی، 1 واحد سیار تلویزیونی، نودال مرکز و نوسازی کامل چرخه اتوماسیون را با موفقیت به پایان رسانده و ارتقاء کیفیت سیگنال به فرمت HD در این مرکز را سرانجام رساندند. در خصوص اچ دی سازی شبکه سهند نیز گفتنی است، مرکز آذربایجان شرقی به عنوان یکی از پر مخاطب ترین شبکههای استانی و همچنین به لحاظ امکانات و تیمهای ورزشی پر طرفدار از جمله شبکههای هدف برای ارتقاء کیفیت سیگنال به HD انتخاب شد. در همین راستا با همت همکاران اداره کل فنی صداو تصویر و هماهنگی و پیگیریهای فنی مرکز آذربایجان شرقی کار طراحی، نصب و راه اندازی یک واحد سیار ۱۰ دوربینه، استودیو پخش سیما، تکمیل نودال مرکز و تکمیل سامانه اتوماسیون HD با موفقیت به انجام رسید. لازم به ذکر است، طراحی کامل واحد سیار توسط این اداره کل و داخلی شدن ساخت آن توسط شرکتهای ایرانی و همچنین بهره برداری از اتوماسیون تصویر مرکز با قابلیت انتقال همزمان فایلهایHD و SD از ویژگیهای این طرح به شمار میرود.
اقدامات ماهواره ای در HD سازی 5 شبکه تلویزیونی
اداره کل فناوری فضایی و ماهواره ای همراه با دیگر واحدهای معاونت در به سرانجام رساندن این پروژهها و به منظور انجام پروژه HD سازی شبکههای دو، قرآن و جام جم اقدامات متعددی را انجام داد. انجام تمهیدات و تغییرات لازم برای دریافت سیگنال HD شبکهها از طریق فیبر در ایستگاههای مونیتورینگ و ایرانست، ایجاد تغییرات در هداندهای اصلی و رزرو MPEG4 ماهواره ای سازمان برای اضافه کردن شبکه جام جم HD به این سیستمها، با توجه به عدم تحویل تجهیزات مناقصه مربوطه و تامین اقلام مورد نیاز از آخرین تجهیزات موجود در اداره کل، ایجاد تغییرات در هداند HEVC ماهواره ای سازمان برای اضافه کردن شبکههای دو و قرآن سیما، انجام محاسبات برای اضافه کردن شبکههای مذکور به بستههایTS فعلی سازمان بدون ایجاد اضافه بیت ریت در بستهها، اضافه کردن شبکه جام جم HD در بسته TS ارسالی بر روی فرکانس 12284 ماهواره بدر و فرکانس 10775 ماهوارههاتبرد، هماهنگی با اپراتورهای بین المللی برای جایگزینی شبکه جام جم HD در سایر بستههای ماهواره ای، اضافه کردن شبکههای دو و قرآن سیما به بستهTS ارسالی بر روی فرکانس 12264 ماهواره بدر، ایجاد بستر مناسب برای مونیتورینگ شبکههای مذکور بر روی تمامی ماهوارهها و پایش مستمر و 24 ساعته شبکهها، صرفه جویی ارزی قابل ملاحظه و انجام طرح با توجه به اختصاص تجهیزات موجود در اداره کل و پهنای باند فعلی سازمان و همچنین انجام تغییرات و جایگزینی شبکههای جدید بدون ایجاد اختلال و یا قطعی در مسیر سیگنال رسانی فعلی سازمان، از جمله این اقدامات به شمار میروند. گفتنی است، به منظور HD سازی شبکههای تلویزیونی سهند و باران نیز اقداماتی همچون هماهنگی با هر این مراکز برای پیکربندی انکدر و ماکسهای مراکز، هماهنگی با واحد ارتباطات زمینی برای انتقال سیگنال HD هر دو مرکز در کنار سیگنال SD آنها به ایستگاه ایرانست ماهواره از طریق دو خط فیبر اصلی و رزرو، هماهنگی افزایش ظرفیت خط فیبر انتقالی مراکز تا ایستگاه ایرانست، پیکربندی ماکس فرکانس ۱۲۳۲۲ ماهواره ایرانست و ارسال سیگنال HD هر دو مرکز بر روی این فرکانس و همچنین پیکربندی ماکس رزرو فرکانس ۱۲۳۲۲ ماهواره ایرانست در سالن مانیتورینگ اداره کل فناوری فضایی و ماهواره ای صورت گرفت.
اداره کل فرستنده های تلویزیونی و رادیویی اف ام و اعمال اصلاحات در 100 ایستگاه فرستنده
پس از توسعه 12 شبکه HD در طی سال 1399 که در تاریخ 09/09/99 به عنوان گام دوم توسعه سیستم های دیجیتال در سطح کشور افتتاح شد، در ادامه این روند، پیرو دستور معاون توسعه و فناوری رسانه و با آماده شدن زیرساخت های استودیویی و سیگنال رسانی برای شبکه های دوم و قرآن سیما با کیفیت HD، این شبکه ها نیز در بسته های TS3,TS4 قرار گرفت و طی هفته گذشته برای دریافت سیگنال توسط مردم عزیز کشور در بیش از 100 ایستگاه پرقدرت و متوسط قدرت تلویزیونی و رادیویی اف ام کشور پیاده سازی و نهایتاً به دست ریاست سازمان صداوسیما افتتاح و بهره برداری شد.
همچنین افتتاح برنامه های استانی با نسخه HD گیلان و آذربایجان شرقی نیز در بسته TS4 استانی انجام شد. بدین ترتیب تاکنون برای سه استان خراسان رضوی، گیلان و آذربایجان شرقی علاوه بر نسخه SD شبکه استانی در بستهTS2 ، نسخه HD آن ها نیز در بسته TS4 قرار گرفته و در سطح استان های خود قابل دریافت هستند.
گفتنی است، همکاران و کارشناسان اداره کل فرستنده های تلویزیونی و رادیویی اف ام با حضور در 100 ایستگاه و اعمال اصلاحات در سیگنال ورودی فرستنده های بسته TS3,TS4 نسبت به تنظیم مجدد IRD+REMUX و چیدمان با SID و LCN های جدید برنامه ها اقدام کردند. همچنین در 30 ایستگاه که تنها از طریق سیگنال ماهواره ای ورودی فرستنده ها تأمین می شد اکیپ های کارشناسی اعزام و امکان دریافت برنامه های جدید HD را از طریق فرستنده های TS3,TS4 فراهم کردند.